Συμβολισμός του πατέρα στη ψυχολογία και ψυχανάλυση

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ, Χρήστος Ευαγγέλου, ψυχαναλυτής

http://www.symptoms.gr/?p=341 
Ο πατέρας προσωποποιεί τον ήλιο, τη δύναμη, το παράδειγμα και την αυθεντία.

Για το μικρό παιδί ο πατέρας έχει υπεράνθρωπα χαρακτηριστικά και τοποθετείται επάνω σε ένα βάθρο. Δεν τοποθετεί ακριβώς το δικό του πατέρα επάνω στο βάθρο, μα την ιδέα του πατέρα. Για ένα παιδί, ο πατέρας είναι ένα σύμβολο … πριν ακόμα να είναι ο δικός του πατέρας. Το παιδί απαιτεί ασυνείδητα ο πατέρας του να ανταποκρίνεται στο σύμβολο και να έχει δύναμη, δόξα, και ακτινοβολία. Πρέπει να είναι οδηγός, να φωτίζει, να αναγνωρίζει τις ικανότητες του παιδιού του, να του δίνει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και να το οδηγεί στην ώριμη και υπεύθυνη ηλικία.

Ο πρακτικός ρόλος ενός πατέρα είναι λοιπόν δύσκολος γιατί πρέπει να ταιριάζει στο συμβολικό όραμα του παιδιού του. Είναι ένας ρόλος συντριπτικός. Ο πατέρας θα πρέπει να βρει μια συμβιβαστική λύση μεταξύ εκείνου που αντιπροσωπεύει στο ασυνείδητο του παιδιού του, και εκείνου που είναι στην πραγματικότητα, δηλαδή ένας άνθρωπος. Αν ο πατέρας του δεν ανταποκρίνεται στο σύμβολο, γιατί είναι αδύναμος η πολύ δικτατορικός που σημαίνει και πάλι αδύναμος, το παιδί μεγαλώνει με έντονα συναισθήματα κατωτερότητας και αδυναμίας και βιώνει μια αντίφαση που μπορεί να φτάσει ως την ψυχική ανισορροπία.

Η σημασία της μητέρας, από την άλλη, στην αντίληψη που έχει το παιδί για τον πατέρα είναι σημαντική, γιατί η μητέρα έχει την δύναμη να προσθέτει η να αφαιρεί αξία από αυτόν, στα μάτια του παιδιού.

Αν και, ο ίδιος ο πατέρας θα πρέπει να υποστηρίζει την θέση στην οποία τον τοποθετεί το παιδί, με την εν γένει συμπεριφορά του, η μητέρα μπορεί με την αναφορά της, με τα λόγια της για το πρόσωπο του, να τον ακυρώνει η να μειώσει την αξία του σημαντικά. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και αντίστροφα, δηλαδή ένας πατέρας αδύναμος να παίρνει αξία από τα λόγια της μητέρας και να εξυψώνεται στα μάτια του παιδιού του.

Όπως και να έχει, ο ρόλος του πατέρα δεν είναι εύκολος και αυτό είναι το λιγότερο που μπορούμε να πούμε.

Όλα εξαρτώνται, αν εξαιρέσουμε τις παρεμβάσεις της μητέρας, από την εσωτερική δύναμη από την αυθεντικότητα και την ισορροπία του πατέρα, είτε εργάτης είναι αυτός είτε πρωθυπουργός.